دېھقانلار يېزا ئىگىلىك ئىشلەپچىقىرىشىنى ئاساسىي كەسىپ قىلغان كىشىلەر توپىنى كۆرسىتىدۇ، ئۇلار يەر تېرىش، چارۋا بېقىش، زىرائەت تېرىش قاتارلىق ئۇسۇللار ئارقىلىق تۇرمۇشىنى قامدايدۇ ۋە جەمئىيەتنى ئېھتىياجلىق يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرى بىلەن تەمىنلەيدۇ.
ئۇيغۇرچە / Uyghurche : دېھقان
ئىنگىلىزچە / English : Farmer
تۈركچە / Türkçe : Çiftçi
خەنزۇچە / 汉语 : 农民
دېھقانلار جەمئىيەتتىكى ئەڭ ئاساسلىق كەسىپلەرنىڭ بىرى، ئىنسانلار تارىخىي تەرەققىيات جەريانىدا ئىنتايىن مۇھىم رول ئوينىغان، بولۇپمۇ دەسلەپكى يېزا ئىگىلىك مەدەنىيىتىدە دېھقانلار يېمەكلىك بىلەن تەمىنلىگۈچى بولۇپلا قالماستىن، يەنە ئىقتىسادىي تەرەققىياتنىڭ ئاساسىي كۈچى ئىدى.
دېھقانلارنىڭ كۈندىلىك خىزمىتى شال، بۇغداي، كۆممىقوناق قاتارلىق ئاشلىق زىرائەتلىرىنى تېرىش، پاختا، چاي، مېۋە – چېۋە قاتارلىق ئىقتىسادىي زىرائەتلەرنى تېرىش، يەنە چارۋىچىلىق، سۇ مەھسۇلاتلىرى باقمىچىلىقى قاتارلىقلار بىلەن شۇغۇللىنىشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. يېزا ئىگىلىك تېخنىكىسىنىڭ تەرەققىي قىلىشىغا ئەگىشىپ، ھازىرقى زامان دېھقانلىرى ئىلغار ماشىنا ۋە ئىلمىي تېرىقچىلىق، باقمىچىلىق ئۇسۇللىرىنى تەدرىجىي قوللىنىپ، ئىشلەپچىقىرىش ئۈنۈمى ۋە مەھسۇلات مىقدارىنى ئۆستۈردى.
كۆپىنچە دۆلەتلەردە دېھقانلار يېزا ئىگىلىك ئىشلەپچىقىرىشىنىڭ ئاساسىي قوشۇنى بولۇپلا قالماي، يەنە ئىجتىمائىي مەدەنىيەت ۋە ئەنئەنىنىڭ يۈكلىگۈچىسى. يېزا رايونلىرىدا مول مەدەنىيەت مىراسلىرى ۋە ئۆزگىچە ئۆرپ ئادەتلەر بار، دېھقانلارمۇ بۇ جەھەتلەردە مۇھىم رول ئوينىماقتا. شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، شەھەر- بازارلاشتۇرۇش مۇساپىسىگە ئەگىشىپ، نۇرغۇن دېھقانلارمۇ شەھەرلەرگە كىرىپ ئىشلەشكە باشلاپ، «دېھقان ئىشلەمچىلەر» گە ئايلىنىپ، شەھەرلەرنىڭ تەرەققىياتى ئۈچۈن تۆھپە قوشماقتا.
ئومۇمەن ئېيتقاندا، دېھقانلار ئىجتىمائىي، ئىقتىسادىي تەرەققىياتنىڭ ئۇل تېشى، ئۇلارنىڭ ئەمگىكى ئارقىلىق ئاشلىق بىخەتەرلىكى ۋە ئىجتىمائىي مۇقىملىققا كاپالەتلىك قىلىندى.