1. ئاساسىي ئەھۋالى
ئىلمىي نامى ۋە تەۋە تۈرلىرى: سېسىق كۈزەن سېسىق كۈزەن ئائىلىسى سېسىق كۈزەن ئۇرۇقدىشىدىكى سۈت ئەمگۈچى ھايۋانلارنىڭ ئومۇمىي ئاتىلىشى، ئىلمىي نامى Mephitis mephitis.
ئۇيغۇرچە / Uyghurche : سېسىق كۈزەن
ئىنگىلىزچە / English : Mephitis
تۈركچە / Türkçe : Kokarca
خەنزۇچە / 汉语 : 臭鼬
ئىنگىلىزچە باشقا ئاتىلىشلىرى: Skunk
ئۇيغۇر تىلى ئىزاھلىق لۇغىتى
سېسىقكۈزەن
سېسىقكۈزەن[سۆز تۈركۈمى:] ئىسىم.[قۇرۇلمىسى:]］سېسىق+كۈزەن［[كەسىپ تۈرى:]＞زوئولوگىيە＜[يەشمىسى:] سۈت ئەمگۈچى ھايۋان. دۈمبىسى قوڭۇر سېرىق ياكى ئاچ سېرىق كېلىدۇ. كېچىلىرى ھەرىكەت قىلىپ ئۇششاق ھايۋانلار بىلەن ئوزۇقلىنىدۇ. تېرىسىدىن كىيىم تىكىلىدۇ.
سىرتقى شەكىل ئالاھىدىلىكى: بەدەن شەكلى ئۆي مۈشۈكىگە ئوخشاپ كېتىدۇ، تېنىنىڭ ئۇزۇنلۇقى 05 ~ 06 سانتىمېتىر، ئېغىرلىقى 09 ~ 2.4 كىلوگرام، ئەركىكى چىشىسىدىن سەل چوڭ. بېشى، قۇلىقى، كۆزى كىچىك؛ تۆت پۇتى قىسقا، ئالدى پۇت تىرنىقى ئۇزۇن، ئارقا پۇت تىرنىقى قىسقا، قۇيرۇقى ئۇزۇن ھەم چوتكىسىمان. پۈتۈن بەدىنىدىكى تۈكلىرى قارا رەڭلىك، بەدىنىنىڭ ئىككى تەرىپىدە ئاق رەڭلىك سىزىقچىلىرى بار، پېشانىسىدە بىر تال تارراق ئاق رەڭلىك سىزىقچىلىرى بار، قۇيرۇقى توپ تۈكسىمان، بەزىدە ئۇچى ئاق رەڭلىك بولىدۇ.
تارقىلىش دائىرىسى: ئاساسلىقى كانادا، مېكسىكا ۋە ئامېرىكىغا تارقالغان، ياشاش رايونى كۆپ خىل بولۇپ، ئورمان، تۈزلەڭلىك ۋە قۇملۇق رايونلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
سېسىق كۈزەننىڭ جەمئىي 22 كەنجى تۈر بار، ئاق قارا ئارلاشقان ئۇزۇن تۈكلۈك تېرىسى كىشىلەرنىڭ دىققىتىنى ئاسانلا تارتىدۇ، ھەر خىل ئورمانلىقلاردا، تۈزلەڭلىك ۋە قۇملۇق رايوندا ياشايدۇ.
2. ياشاش ئادىتى
ھەرىكەت قانۇنىيىتى: كۈندۈزى ئۆڭكۈردە ئارام ئالىدۇ، گۇگۇم ۋە كېچىدە چىقىپ ھەرىكەت قىلىدۇ.
يېمەك – ئىچمەك ئادىتى: ئوزۇق تاللىمايدۇ، كۈز، قىش پەسىللىرىدە ياۋا مېۋە، كىچىك سۈت ئەمگۈچى ھايۋانلار ۋە دانلىق زىرائەتلەرنى يەيدۇ، ئەتىياز، ياز پەسىللىرىدە كۆپىنچە ھاشارات ۋە دانلىق زىرائەتلەرنى ئاساس قىلىدۇ، كىچىك غاجىلىغۇچى ھايۋانلار، قۇش تۇخۇمى، چىرىگەن گۆش قاتارلىقلارنىمۇ يەيدۇ.
مۇداپىئە مېخانىزمى: دۈشمەنگە يولۇققاندا، دۈشمەنگە تەڭداشسىز سېسىق پۇراقلىق ماددا ئاتىدۇ، بۇ خىل ئالاھىدە مۇداپىئە مېخانىزمى ئۇنى تەبىئەت دۇنياسىدا ياشاش ئىمكانىيىتىگە ئىگە قىلىدۇ.
3. كۆپىيىش ئالاھىدىلىكى
كۆپىيىش ئۇسۇلى: ئادەتتە بىر ئەركەك بىلەن كۆپ چىشى جۈپلىشىدۇ،2 − 3 – ئايلاردا جۈپلىشىدۇ، ھامىلىدارلىق مەزگىلى تەخمىنەن 62 كۈن بولىدۇ، ھەر قېتىمدا 2 − 1 نى تۇغىدۇ،5 − 6 نى تۇغۇش بىرقەدەر ئومۇملاشقان.
قىسقىسى، سېسىق كۈزەن ئۆزگىچە تاشقى قىياپىتى، كۆپ خىل ياشاش ئادىتى ۋە ئالاھىدە قوغدىنىش مېخانىزمى بىلەن ھايۋانات دۇنياسىدا بىر كىشىلىك ئورۇننى ئىگىلەيدۇ.
